Hebben de foto's van plaatsen en regio's, de fragmenten uit mijn dagboek en de kaartjes van mijn reisroutes je gebracht tot 'dat wil ik ook!'? Ik hoop het want promotie van slow-traveling is een van de doelen van deze website. Wijzer op reis geeft je de informatie om uitvoering te geven aan 'dat wil ik ook!'. Maar ga eerst even zitten en overweeg de volgende vragen.
'Waarom?'
Gaat het om de triomf dat het weer is gelukt? Het avontuurlijke type kickt op meer modder en dieper zand. Misschien ben je het ecologische type die hunkert naar de verbazing over de landschappen van de wereld. Of het sociale type dat gaat voor de ontmoeting met de ander? De kick van het avontuur, de verbazing, de ontmoeting: 'pull'-factoren, beelden die je trekken om te gaan. Ik noem dat de 'inwendige reclamefilm': daarmee verkoop je aan jezelf dat je wil gaan. Reclame is altijd roziger dan de werkelijkheid. Misschien vind je het stoer om totaal bemodderd ergens aan te komen maar wat als er geen douche is? De harmattan is de naam voor de wind uit de Sahara die stof brengt dat overal doorheen dringt, dat de luchtinlaat van je motor verstopt en dat je weken later nog ophoest. Een groot deel van de wereld is plat en daardoorheen loopt een rechte weg naar de horizon. Niemand wil met je praten behalve die ene dikke hoer. Vraag jezelf af of je bestand zult zijn tegen die werkelijkheid.
Behalve 'pull'-factoren zijn er 'push'-factoren: redenen om te vertrekken. Je baan is saai, je vriendin heeft het uitgemaakt, je toekomst is grijs, je weet niet wie je bent, je beleeft geen plezier en bent misschien wel een tikje depri. Allemaal push-factoren. Ik begon aan mijn eerste reis omdat ik de woestijn wilde zien maar ook omdat ik opzag tegen nog twintig jaar hetzelfde werk te moeten doen om daarna met pensioen te gaan en achter de geraniums te zitten. Van die eerste reis heb ik geleerd: vluchten kan niet. Je baan is niet saai, je bent zelf saai en die saaiheid neem je mee. En van je vriendin kom je reizend niet af. Elke reiziger heeft zijn push-factoren Dat is niet erg, behalve als ze overheersen.
Bedenk ook: wie kiest verliest. Als je ervoor kiest om een jaar de wereld rond te reizen kun je andere dingen niet doen. Promotie maken en veel geld verdienen, bijvoorbeeld. Je vrienden en ex-collega's bezien je meewarig en je wint waarschijnlijk niet aan status. In de ratrace sta je op hopeloze achterstand. Je vriendin heeft een ander, is daarmee inmiddels gelukkig getrouwd en zojuist bevallen van een tweeling.
Alleen of met z'n tweeën?
Je kunt ervoor kiezen alleen op reis te gaan of met z'n tweeën, met een goede vriend of met je vriendin (of met een goede vriendin of met je vriend). Wie alleen op reis gaat kan doen waar hij zin in heeft en hoeft met niemand rekening te houden. Daar staat tegenover dat er ook niemand is waarmee je de triomf kunt delen dat het weer gelukt is, je kunt de extase niet delen van het geweldige zicht op de eindeloze vlakte en de gouden bergen in de verte. Er is ook niemand om de ergernis te delen van een hele dag zwoegen door diep zand of glibberen in de modder, niemand die je helpt als je gevallen bent en niemand waarmee je de beklemming kunt delen als je in the middle of nowhere zonder benzine staat. Met z'n tweeën op reis gaan betekent niet per sé het omgekeerde: wel delen maar niet kunnen doen waar je zin in hebt. Het kan goed zijn dat je vriendin helemaal geen triomf voelt na een dag modderrijden, ergernis toont als je gevallen bent of je vriend is nog veel banger dan jij als jullie zonder benzine in the middle of nowhere staan en de zon gaat onder.
Alleen of met z'n tweeën: het is lood om oud ijzer voor zover het om delen gaat en wie alleen reist kan ook niet altijd zijn eigen zin doen en moet ook vaak met anderen rekening houden want je reist wel alleen maar je bént niet alleen. Alleen of met z'n tweeën reizen: het hangt sterk af van je karakter – of je een lonely wolf bent of een gezelligheidsdier, of je erg onafhankelijk of juist zorgelijk bent uitgevallen – en van het motief van je reis. Het motief, want er is één belangrijk voordeel aan alleen-reizen, namelijk dat het véél gemakkelijker is om met anderen in contact te komen dan als je met z'n tweeën bent. Met z'n tweeën ben je meer op elkaar gericht dan op de omgeving en die omgeving komt niet gemakkelijk door de sociale cocon waarin je met z'n tweeën zit.
Kun je het?
Tsjaa … kun je het? Neem mij: ik ben niet bijzonder sterk, niet bijzonder handig, heb geen bijzonder talent voor motorrijden en een spuughekel aan modder en diep zand. Toch heb ik de wereld rond gereden (twee maal) en Afrika gedaan (en het Midden Oosten maar dat is gemakkelijk) want ik heb een paar eigenschappen die opwegen tegen die dingen waar ik niet goed in ben: ik ben een volhouder en heb geduld, ik ben erg laconiek ingesteld, ik heb vertrouwen in mezelf en op een of andere manier kan ik dat vertrouwen ook bij anderen opwekken. Daarmee red ik het.
Je moet je beperkingen kennen en ermee rekening houden. Ik ben een lonely wolf dus ik reis alleen maar wie erg zorgelijk is ingesteld kan beter een reisgenoot kiezen. Ik ben niet sterk en daarom rijd ik een lichte eencilinder motor (ik zou een 1200 cc BMW niet onder controle kunnen houden). Ik rijd liever twintig kilometer om in plaats van over één zandduin te moeten. Wie erg gericht is op zekerheid kan beter Noord Amerika als reisgebied kiezen dan Afrika. Wie weinig geduld heeft kan beter niet naar het Midden Oosten gaan.
De eerste keer ...?
Je hebt de hiervoor gestelde vragen overwogen en je hebt voor jezelf antwoorden gevonden. Je bent er zeker van maar ... je kent jezelf niet. Hoe zeker je ook bent: begin de eerste keer niet aan de reis rond de wereld (in reizigersjargon: RTW). Reis eens twee of drie maanden door Turkije of Marokko. Neem de tijd om jezelf te ontdekken.
